Wszystko o obróbce metalu – narzędzia i rodzaje

Obróbka metali polega na zamianie ich właściwości fizyczno-chemicznych. Do procesu wykorzystuje się różne metody. Można wyróżnić obróbkę skrawaniem, cieplną, chemiczną, plastyczną czy cieplno-chemiczną. Najczęściej stosuje się skrawaniem i plastyczną. Jak wygląda cały proces? Jakie są rodzaje obróbki i czym się od siebie różnią? Jakie narzędzia się stosuje do obróbki metalu? Sprawdzamy!

Rodzaje obróbki metali

Istnieją następujące rodzaje obróbki metali:

• skrawaniem,
• obróbka plastyczna metalu na zimno,
• walcowanie,
• obróbka cieplna,
• obróbka chemiczna,
• gięcie.

Obróbka metalu w Warszawie lub innym mieście skrawaniem to najpopularniejsza metoda. Używa się do procesu maszyny, która pozwala osiągnąć odpowiedni kształt, jakość czy wymiar. Usuwa się część materiału. Dzieli się na:

• frezowanie – za pomocą frezarki,
• toczenie – z użyciem noża tokarskiego,
• szlifowanie – z zastosowaniem narzędzi w rodzaju taśma ścierna czy ściernica.

Obróbka cieplno-chemiczna

Obróbka cieplno-chemiczna jest procesem polegającym na działaniu termicznym i chemicznym na wybraną część. Sprowadza się to do zastosowania podwyższonej temperatury i do dobrania czynników chemicznych, które pozwalają na modyfikację właściwości fizycznych i chemicznych produktów. Dzieli się na:

• nasiarczanie – wzbogaca się powierzchnię w siarkę w ciekłym lub gazowym środowisku,
• nakrzemowanie – wierzchnią powłokę nasyca się krzemem dzięki wygrzewywaniu w bardzo wysokich temperaturach, które sięgają 1250 stopni Celsjusza w ośrodkach gazowych lub stałych. W ten sposób zwiększa się żaroodporność i kwasoodporność,
• kaloryzowanie – nasyca się powłokę powierzchniową glinem w ośrodku stałym bądź gazowym w temperaturze 800 stopni Celsjusza. W ten sposób możliwa jest odporność na korozję,
• naborowywanie – sprowadza się do nasycenia borem w stałych, ciekłych i gazowych ośrodkach w temperaturze około 1000 stopni Celsjusza. Przez to poddany obróbce element jest twardszy, mniej rozpuszczalny i trwalszy,
• azotowanie – nasyca się azotem,
• nawęglanie – pozwala zwiększyć twardość i poprawia odporność na ścieranie,
• chromowanie – odporność na eksploatację zwiększa się dzięki nasyceniu części chromem w temperaturze co najwyżej 1050 stopni Celsjusza,
• cyjanowanie – inaczej: węgloazotowanie. Polega na nasyceniu węglem i azotem w temperaturze do 950 stopni Celsjusza. W ten sposób zwiększa się odporność i twardość.

Jakie wyróżnia się narzędzia do obróbki metalu?

W przypadku dużych zakładów przemysłowych stosuje się specjalne maszyny i sprzęt. W ten sposób można szybko obrobić metal na szeroką skalę. Z kolei w mniejszych warsztatach wystarczą zwykłe, ręczne narzędzia i elektronarzędzia. Zaliczają się do nich: piłka do metalu, pilnik, wkrętak czy nożyce do blach. W skład skrawających narzędzi do obróbki metalu wchodzą: narzynki, frezy, noże tokarskie, gwintowniki, rozwiertaki i wiertła. Natomiast narzędziami ściernymi określa się pilniki, lamelki, tarcze i ściernice.

Piłka do metalu służy do jego cięcia. Zawiera rękojeść, a także brzeszczot. Jest to część tnąca. Zwykle utworzona jest ze stali i cechuje się dużą ilością ząbków. Są one rozwierane lub faliste. Zazwyczaj na 25 milimetrów brzeszczotu przydziela się 22 ząbki. Drobne ząbki są stosowanie do cienkich i twardych materiałów, z kolei większe używane są do miękkich i grubych tworzyw. Nożyce do blach stosuje się do cięcia blach o różnych grubościach. Wykorzystuje się także do cięcia prętów czy materiałów kształtowych. Dzielą się one na:

• ręczne,
• dźwigniowe,
• gilotynowe.

W przypadku pilników służą one do wygładzania powierzchni. Wyodrębnia się spośród nich:

• zdzieraki,
• równiaki,
• półgładziki,
• gładziki,
• jedwabniki,
• podwójne gładziki.

Mogą być poza tym płaskie, kwadratowe lub okrągłe.